Nabywca samochodu używanego zakupionego na terytorium Polski ma obowiązek odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych, który wynosi 2% jego wartości. Warunkami koniecznymi do powstania obowiązku podatkowego w tym przypadku są:
- zawarcie umowy sprzedaży samochodu w Polsce oraz
- posiadanie przez nabywcę miejsca zamieszkania na terytorium kraju.
Dlatego też samochód zakupiony za granicą (przez osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski) jeśli tam zostanie podpisana umowa sprzedaży, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce.
W terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy sprzedaży pojazdu nabywca powinien złożyć we właściwym dla siebie urzędzie skarbowym deklarację podatkową na formularzu PCC-3 oraz obliczyć i zapłacić podatek na konto urzędu.
Należy pamiętać, iż w tym przypadku podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa pojazdu. Przykładowo, jeśli samochód zakupiony zostanie w niższej cenie niż jego przeciętna cena rynkowa i następnie taka kwota zostanie przedstawiona urzędowi skarbowemu, wówczas podatnik może zostać wezwany do jej podwyższenia wraz ze wstępną wyceną pojazdu wykonaną przez organ podatkowy. Jednak podatnik, który nie zgadza się z wyceną samochodu dokonaną przez organy podatkowe może przedstawić w urzędzie skarbowym wykonaną na własny koszt wycenę rzeczoznawcy.
Ponadto urząd skarbowy ma prawo powołać własnego biegłego rzeczoznawcę, który dokona wyceny samochodu – zapłatę za opinię biegłego w takiej sytuacji uiści podatnik, jeśli wartość pojazdu będzie różniła się o więcej niż 33% od wartości, którą podał. Właścicielowi pojazdu oczywiście przysługuje prawo do odwołania się od decyzji naczelnika urzędu skarbowego.
Są jednak przypadki gdy nabywca samochodu nie uiszcza podatku od zakupionego samochodu używanego, tj.:
- wartość samochodu nie przekracza 1 tys. zł.,
- dokonano zakupu pojazdu będącego w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym,
- samochód został zakupiony od firmy będącej podatnikiem podatku VAT z tego tytułu (np. w komisie samochodowym),
- przysługuje mu zwolnienie od podatku (np. organizacjom pożytku publicznego, jednostkom samorządu terytorialnego np. gminom, osobom nabywającym na potrzeby własne samochody osobowe zaliczone w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych do grupy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, bez względu na rodzaj schorzenia także osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności wynikającym ze schorzeń narządów ruchu).
Należy pamiętać, iż niezłożenie deklaracji podatkowej w terminie skutkuje obciążeniem właściciela odsetkami od nieuiszczonej kwoty podatku oraz nałożeniem na niego kary w postaci grzywny (której wysokość w 2016 r. może się wahać od 185 do 37 000 zł).
Możliwe jest jednak zmniejszenie dolegliwości kary za nieuiszczenie w terminie podatku od nabytego samochodu. W tym celu należy okazać skruchę względem urzędu skarbowego poprzez wyrażenie tzw. „czynnego żalu”. Polega on na pisemnym zawiadomieniu urzędu skarbowego o popełnieniu przez siebie czynu zabronionego i ujawnieniu przy tym wszystkich jego istotnych okoliczności. Ważnym jest, iż warunkiem skorzystania z instytucji „czynnego żalu” jest uiszczenie całej wymagalnej należności wraz z odsetkami.
Należy pamiętać o tym, że „czynny żal” musi być złożony odpowiednio wcześnie, zanim jeszcze urząd skarbowy pozyska informacje o popełnieniu przez podatnika wykroczenia skarbowego.
Dominik Tymuła
Aplikant radcowski
[email protected]
