Pracownia Cytometrii Przepływowej Klinicznego Szpitala Wojewódzkiego nr 1 im. Fryderyka Chopina w Rzeszowie (KSW), dzięki wysoce wykwalifikowanej kadrze diagnostów laboratoryjnych z wieloletnim stażem pracy i najnowocześniejszej aparaturze, która została zakupiona w ostatnim czasie, zabezpiecza pacjentów
hematoonkologicznych województwa podkarpackiego.
To tutaj ocenia się tzw. antygeny różnicowania komórkowego obecne w oznaczanych próbkach.
– Cytometria przepływowa to technika diagnostyczna i badawcza, znana od wielu lat i
szeroko wykorzystywana w onkologii, szczególnie w diagnostyce nowotworów
hematologicznych – tłumaczy dr n. med. Janusz Ławiński, Dyrektor KSW. – Cytometria
przepływowa ułatwia między innymi prowadzenie badań nad chorobami nowotworowymi.
Dzięki tej metodzie możliwe jest poszukiwanie np. receptorów, które znajdują się na
powierzchni komórek nowotworowych i mogą się stać celem leczenia. Cytometria
przepływowa, to metoda, która stale jest doskonalona i stwarza coraz to nowe możliwości
diagnostyczne i badawcze.
W drugiej połowie 2020 roku, Pracownia Cytometrii Przepływowej KSW została przeniesiona do nowego budynku Kliniki Hematologii KSW, co umożliwiło jej dalszy rozwój i zwiększenie ilości oraz udoskonalenie badań cytometrycznych. Obecnie ilość wykonywanych badań wynosi około 1000 oznaczeń w ciągu roku (dla porównania w 2014 roku wynosiła około 100 oznaczeń).
– Wstępną diagnozę uzyskujemy już po około godzinie,
mówi mgr analityki med. Adrian Burdacki, koordynator pracowni, diagnosta laboratoryjny. –
Lekarz, który podejmuje się leczenia chorego, musi mieć informację na temat rodzaju
białaczki. Inne są procedury w przypadku białaczki szpikowej, a inne gdy zdiagnozowana
zostanie białaczka limfoblastyczna. Kiedy nie było Pracowni Cytometrii Przepływowej KSW,
to próbki były wysyłane do Krakowa i cała procedura odkładała się o około dobę, gdyż tyle
trzeba było czekać na wstępną informację telefoniczną o wyniku.
Materiałem pobieranym zarówno od dzieci, jak i dorosłych, który następnie podlega obróbce w Pracowni Cytometrii Przepływowej KSW są praktycznie wszelkie zawiesiny komórkowe – próbki krwi obwodowej, aspiraty szpiku kostnego, płyny z jam ciała (płyn mózgowo- rdzeniowy, płyn opłucnowy, popłuczyny pęcherzykowo-oskrzelowe), czy komórki pobrane przy pomocy biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC) – tego typu oznaczenie jest metodą
pionierską w skali województwa, dającą w krótkim czasie element diagnozy silnie wspierający zespół patomorfologów przy stawianiu rozpoznań nowotworowych rozrostów układu chłonnego.
Pracownia Cytometrii Przepływowej KSW wykonuje wszystkie dostępne w Polsce profile analiz, co przekłada się na skuteczność leczenia pacjentów hematologicznych. – Lekarz na podstawie wyników, które otrzymuje z Pracowni, może zdecydować o przyjęciu pacjenta do Kliniki, twierdzi mgr Burdacki. – Natomiast na poziomie Poradni Hematologicznej oznaczenia cytometryczne pozwalają dokonać selekcji pacjentów tak, aby w pierwszej
kolejności przyjmowane były osoby wymagające pilniejszej porady, zaś pacjenci z dobrymi wynikami mogli pozostawać w obserwacji lekarza hematologa.
Dodatkowo, działalność Pracowni Cytometrii KSW w bliskiej perspektywie będzie ważnym ogniwem w procesie przeszczepiania szpiku, poprzez określanie liczby oraz żywotności krwiotwórczych komórek macierzystych uzyskanych z krwi obwodowej lub ze szpiku kostnego dawców przeszczepu, jak też liczby limfocytów T cytotoksycznych i naturalnych zabójców (komórek NK), od których zależy przeciwnowotworowe oddziaływanie
immunoterapeutyczne przeszczepu allogenicznego.
Pracownia wykonuje badania głównie dla pacjentów Kliniki Hematologii, Przyszpitalnej Poradni Hematologicznej, Poradni Immunologicznej Podkarpackiego Centrum Chorób Płuc jak również pozostałych Klinik zlokalizowanych w obrębie KSW. Dodatkowo wspierane są pozostałe szpitale położone w obrębie województwa podkarpackiego oraz Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Rzeszowie. Najbliższą współpracę zewnętrzną
Pracownia Cytometrii KSW utrzymuje z największym szpitalem na Podkarpaciu – Klinicznym Szpitalem Wojewódzkim nr 2. im. Św. Jadwigi Królowej w Rzeszowie, w którym zlokalizowana jest jedyna w województwie Klinika Onkohematologii Dziecięcej.
W ostatnich miesiącach Pracownia Cytometrii KSW podejmuje się całkowicie nowego wyzwania – wykonywania badań immunofenotypowych najmłodszych pacjentów onkologicznych ewakuowanych z ogarniętej wojną Ukrainy. Pomimo częstych braków, bądź dostarczania szczątkowej dokumentacji medycznej w języku ukraińskim, zespół diagnostów cytometrystów służy im pomocą oraz swoim doświadczeniem tak, aby na bazie wykonanych
w Pracowni Cytometrii Przepływowej KSW wyników mogli kontynuować w Polsce swój proces terapeutyczny, bez względu na sytuację geopolityczną która zabrała im taką możliwość we własnej Ojczyźnie.
