Stara Szkoła w Tuszymie dawniej i dziś [FOTO]

Budynek starej szkoły podstawowej w w Tuszymie posiada bardzo bogatą, ponad 100-letnią historię. Do użytku oddano ją za czasów Franciszka Józefa w 1913 r. Obecnie „Stara Szkoła w Tuszymie” od wielu lat stoi opuszczona. Jeszcze 15 lat temu mieściły się w nim biblioteka oraz placówka Poczty Polskiej. Przez krótki czas były tu również mieszkania socjalne, budynek jednak ostatecznie zamknięto.

Szkoda, bo była to pierwsza w rejonie Przecławia murowana szkoła. Piękny, ponad 100-letni budynek mógłby być dziś pięknym regionalnym muzeum lub innym historycznym obiektem – a nie jest. Jest zaniedbaną ruiną, zdewastowaną i pełną pułapek – o tym w dalszej części tekstu. Tymczasem wracając jednak do Szkoły Podstawowej w Tuszymie – Pierwotnie budynek został wybudowany w kształcie litery L, a pierwszym jej kierownikiem był Kuczmański, następnie przed trudnym okresem okupacji jego obowiązki kontynuował Pan Franciszek Malczyński.

W okresie okupacji cała jej okolica była terenem ćwiczebnym wojsk niemieckich SS. Większość mieszkańców była wysiedlona. Nauka odbywała się w prywatnym domu, gdyż budynek szkoły został zajęty przez administracje niemiecką. Naukę w jej murach ograniczono do podawania wiadomości z przedmiotów ogólnych z wyjątkiem historii i geografii. Kierownikiem za czasów okupacji był nadal Malczyński, który był wtedy jedynym nauczycielem w szkole. W związku z prowadzoną obserwacją przez władze niemieckie cała dokumentacja szkoły z tamtego okresu oraz pomoce naukowe zostały zniszczone. Podczas działań wojennych część budynku została zniszczona. Po wyzwoleniu odbudowana szkoła rozpoczęła realizować program 7 klas szkoły podstawowej, a jej grono pedagogiczne liczyło zaledwie 3 osoby.

Do 1954 roku szkoła została dostatecznie wyposażona w sprzęt i pomoce naukowe. W roku szkolnym 1953/1954 po 37 latach pracy w tej szkole na emeryturę odchodzi kierownik szkoły Pan Franciszek Malczyński. Obowiązki kierownika objął Pan Marian Kwaśniak, który wraz z żoną przybył z Wadowic Dolnych. W latach 1944-54 szkołę ukończyło 216 osób. Szkoła pod nowym nadzorem pracowała zgodnie z programem nauczania i ideologią obowiązującą wówczas w kraju. Działały kółka zainteresowań. Budynek szkoły był sukcesywnie remontowany. Kierownik szkoły dbał w sposób szczególny o zagospodarowanie terenów przyszkolnych – ogrodu i sadu. Szkoła w tym czasie pełniła ważną rolę kulturalną w środowisku wiejskim. Tutaj odbywały się akademie i wieczornice z okazji rocznic państwowych, nauczyciele i uczniowie angażowali się w pracę społeczną na rzecz środowiska. Przykładem tej pracy była opieka nad cmentarzem wojskowym w Białym Borze. W latach siedemdziesiątych utworzono Spółdzielnię Uczniowską. W szkole działały także inne organizacje: Związek Harcerstwa Polskiego, Polski Czerwony Krzyż, Szkolna Kasa Oszczędności, Szkolny Klub Sportowy, Liga Ochrony Przyrody.

W roku 1984 przeszedł na zasłużoną emeryturę długoletni kierownik i dyrektor szkoły Pan Marian Kwaśniak. Stanowisko dyrektora szkoły powierzono Pani Marii Kozioł. W okresie tym uczniowie szkoły z dużym powodzeniem brali udział w olimpiadach przedmiotowych z chemii, historii, języka polskiego, geografii, matematyki. Organizowano bardzo dużo wycieczek, rajdów, biwaków, spotkań klasowych, przedstawień. Szkoła wywiązywała się ze swej roli dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, była animatorem życia kulturalnego sołectwa i gminy. W tym czasie do szkoły uczęszczała duża liczba uczniów, co wymuszało organizację pracy szkoły nawet na trzy zmiany.

W roku 1987 powołano Społecznego Komitetu Budowy Szkoły, na którego czele stanął Pan Stanisław Chmielowiec Po kilku latach wspólnych wysiłków komitetu, dyrektora szkoły i przychylności ówczesnych władz w lutym 1994 r. uczniowie przenieśli się do nowoczesnego i przestronnego budynku nowej szkoły.

Stara szkoła obecnie

Stara szkoła obecnie to doskonałe miejsce… dla amatorów urbexu. Jej wnętrze wita nas sporą ilością szkła po spożytych tu trunkach, aktami wandalizmu widocznymi na ścianach i drzwiach a także sporą ilością przyborów i materiałów szkolnych. Wnętrza wyglądają jakby opuszczone ćwierć wieku temu, kiedy to przeprowadzano się do nowego budynku. Nieliczne pozostawione tu przedmioty utrwalają nas w klimacie wczesnych lat 90. Eksploracja budynku nie jest zadaniem wymagającym i niebezpiecznym jednak trzeba uważać – wszechobecne szkło, gruz i spróchniałe stare schody nie są sprzyjającym otoczeniem.

We wnętrzach spotkać możemy rozbite piece kaflowe, stare prace uczęszczających tu uczniów, tablice szkolne, książki, zeszyty, mapy, a także niezliczoną ilość ptaków: wróbli, kawek, jeżyków – żywych, próbujących się wydostać, martwych i młodych, dopiero uczących się latać. Są także drzewa – m.in pozostałości po wyciętej we wnętrzu sporej akacji która wyrosła z podłogi.

Budynek i okolice starej szkoły kryją jednak również sporo pułapek – zaczynając od niezabezpieczonych szaletów, przez otwartą starą studnię, przez szczury pasące się na szkolnym śmietniku. To także pułapka dla ptaków, które nie mogą się stąd wydostać. Niestety to niezbyt bezpieczne miejsce jest coraz chętniej odwiedzane przez młodzież. Uszkodzony dach oraz piorunochron także nie napawają optymizmem.

To miejsce bez wątpienia wymagające zagospodarowania. Stary budynek, ponad 100 lat tradycji i wspomnień. Budynek dumny, historyczny i wymagające należytego traktowania. Dlaczego niszczeje zapomniany bez opieki? Jaka jest jego przyszłość? Co za kilka lat powstanie w tym miejscu? Na te pytania zapewne odpowiedź poznamy… z czasem.

e-leclerc-mielec

Navi