Kto jest kim w teatrze, jak tworzyć spektakl i o czym pamiętać, będąc aktorem, reżyserem, dźwiękowcem, akustykiem, inspicjentem, suflerem, perukarzem, choreografem, scenografem – o tym, a także o wielu innych szczegółach Anna Machacz rozmawiała 9 stycznia ze studentami Mieleckiego Uniwersytetu Dziecięcego. Obok wiedzy były też ćwiczenia praktyczne, wszak zajęcia nosiły tytuł: ,,Być aktorem prosta sprawa – ćwiczenia z naśladownictwa, gry teatralnej”.
Technika porozumienia i nie tylko
Studenci mieli na wstępie zadanie, aby wspólnie głośno wykrzyczeć swoje imię, a potem musieli wymienić te imiona, które z tej wrzawy wychwycili.
Okazało się to bardzo trudne, co oczywiście prowadziło do wniosku, że ciężko jest zrozumieć kogoś, gdy mówi kilka osób naraz i na dodatek podnosi przy tym głos. Równie trudno wsłuchać się w głos innych, gdy naraz wszyscy mówią coś szeptem. Mówmy więc wolno, szeroko otwierając usta, patrzmy na siebie, wtedy się zrozumiemy. Gdy będziemy mamrotać, odwróceni do słuchacza tyłem, z naszego porozumienia będą nici. Te i wiele innych podstawowych zasad występowania na scenie, w teatrze, przekazała Anna Machacz mieleckim studentom.
I choć w obecnych teatrach zdarza się, że aktorzy występują ,,uzbrojeni” w micro porty (mikrofony indywidualne), lub scena wyposażona jest w mikrofony nagłaśniające, to jednak nadal większość spektakli opiera się na tradycyjnej technice przekazu, a więc gdy aktor gra niczym nie wzmocnionym głosem, co wymaga od niego świetnej techniki, którą nabywa w szkole teatralnej. Studenci MUD deklarowali, jak często w życiu stykali się z profesjonalnym teatrem. Okazało się, że nie są to zbyt częste kontakty, ale młodzi mielczanie z zainteresowaniem przyjmowali informacje o zawodowym teatrze. Wykazywali przy tym sporą wiedzę, co podkreśliła i pochwaliła wykładowczyni.
Teatr – budynek, spektakl, sztuka…
Studenci MUD próbowali wymienić słowa najbardziej pasujące do słowa teatr. Mieli skojarzenia z budynkiem, zabawą, spektaklem, aktorami, sztuką, widowiskiem, rozmową, dialogiem, ale też z pantomimą, czyli przedstawieniem, gdzie aktorzy przekazują treści ruchem, bez słów.
Dowiedzieli się, że obok najbardziej znanego teatru, tzw. repertuarowego, są też teatry lalkowe, radiowe, telewizyjne, balet, opera i operetka, czy choćby teatr szkolny.
Szczególną uwagę Anna Machacz zwróciła na cechy charakterystyczne teatru lalkowego. Studenci rozróżniali lalki, jakie grywają w tym teatrze: pacynki, kukiełki (i ich odmiana, czyli jawajki) i marionetki.
Reklama dźwignią… kultury
Poznali różnicę między afiszem a plakatem teatralnym, choć dziś coraz częściej używa się tych określeń zamiennie, a dawniej obie formy bardzo się różniły. Afisz to krótka, drukowana informacja o spektaklu, a plakat teatralny to większa forma drukowana, na której obok informacji o spektaklu ważną częścią jest rysunek, zdjęcie, lub grafika.
Studenci wymieniali formy reklamy teatralnej: plakaty na słupach, w Internecie, radio, gazecie, TV. Anna Machacz ,,oprowadziła” studentów po teatrze, zaczynając od kasy, foyer, balkonu, sceny, widowni i kulis. Mówiła o ludziach, którzy – poza aktorami pokazującymi się widzom – tworzą widowiska teatralne, poczynając od kasjerów, bileterów, pracowników obsługi widza, poprzez suflerów, inspicjentów, oświetleniowców, akustyków, dźwiękowców, a na reżyserach, scenarzystach, charakteryzatorach, kostiumologach i scenografach kończąc.
Ciekawostką jest fakt, iż w kinie wszystkie te osoby są tak samo potrzebne jak w teatrze oprócz… suflera. Notabene we współczesnym teatrze tzw. Budka suflera to już wyjątek, bo aktorom tekst podpowiada osoba ukryta w kulisach.
Aktor czyli świat emocji
Na czym polega praca aktora? Naśladuje postaci, które występują w sztuce. Jego rolą jest wejść w emocje postaci, którą wymyślił autor sztuki lub scenarzysta, lub też wyobraził sobie reżyser przedstawienia. Studenci mieli wykonać kilka zadań aktorskich, a więc wcielić się w postaci: detektywa, szmacianej lalki, robota, łyżwiarza, sprintera, mieli wyobrazić sobie i wcielić się w ,,pomnik” radości i smutku.
Na czym tak naprawdę polega rola reżysera? To rola najważniejsza, chociaż nie pojawia się ani razu na scenie, ale przecież to on ustala, jakie emocje wyrażone będą na scenie, jaki przekaz niej popłynie.
Pracownie teatralne
Studenci dowiedzieli się, jakie sekrety kryje budynek teatralny. Teraz już nie wszędzie, ale w tradycyjnych teatrach na porządku dziennym były pracownie krawieckie, plastyczne, czy mechanizatorskie.
Anna Machacz bardzo zachęcała mielczan do wizyt w teatrze, nie tylko do przedstawień objazdowych, czyli tych, które można obejrzeć w Domu Kultury, ale do odwiedzin w teatrach w ich własnych siedzibach. Zresztą studenci byli doskonale zorientowani, w jakich miastach w najbliższej okolicy znajdują się teatry: w Rzeszowie, Tarnowie, Krakowie.
Samorządowe Centrum Kultury MUD
